Terwijl we steeds meer smartphones, laptops en e-bikes in huis hebben, neemt het aantal woningbranden toe. Een eventueel verband wordt nog onderzocht, maar Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en Brandweer Nederland waarschuwen alvast: laad apparaten met batterijen alleen op als je erbij bent.

Op dit moment onderzoekt Brandweer Nederland het toegenomen aantal woningbranden. Tot nu toe komt daar nog geen duidelijk beeld uit naar voren. Zo kan het aantal branden ook zijn toegenomen doordat het aantal schoorsteenbranden toeneemt.

Dat neemt niet weg dat apparaten die opgeladen moeten worden, een risico vormen. Het aantal incidenten met accu’s neemt toe, omdat het aantal accu’s stijgt. “In elk huis zijn wel een aantal accu’s te vinden en de hoeveelheid zal alleen maar toenemen, verwachten we”, zegt een woordvoerder van Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland.

Daarom is het volgens hem belangrijk dat we bewuster opladen. Om dat voor elkaar te krijgen start de veiligheidsregio in oktober een campagne. Met video’s op sociale media, flyers voor woningbouwcorporaties en fietsenwinkels en het liefst ook via scholen wil de organisatie een gedragsverandering teweegbrengen.

Zo is het belangrijk om accu’s goed te onderhouden en na te denken over de oplaadplek. “Ligt de accu bijvoorbeeld niet in een vluchtroute? Want dat is iets wat je absoluut niet zou willen.” Ook raadt de veiligheidsregio aan om een mobiele telefoon niet onder je kussen te leggen en die sowieso niet op te laden terwijl je slaapt. Dan kun je je smartphone namelijk niet in de gaten houden en niet van de stroom halen zodra de batterij vol is. “Ook voor zo’n accu geldt: vol is vol.”

Nog geen cijfers

Sinds de scheepsbrand bij Ameland, mogelijk veroorzaakt door kortsluiting in elektrische auto’s aan boord, krijgt onze redactie veel vragen over het risico op accubranden. Het is nog onduidelijk hoe vaak dat in Nederland voorkomt. Wel berichten (internationale) media met enige regelmaat over e-bikes of stepjes die in brand vliegen. Amerikaanse media meldden bijvoorbeeld dat er vorig jaar tweehonderd e-bikebranden waren in de miljoenenstad New York, die nu met strengere regels komt.

De geïnterviewden waar NU.nl mee sprak, benadrukken dat de kans op een accubrand nog steeds heel klein is. Maar dat wel geldt: hoe meer elektrische apparaten we gebruiken, hoe meer accu’s, dus hoe meer kans op brand.

Risico bij elekrische fiets het grootst

De risico’s van elektrischefietsbatterijen zijn volgens de veiligheidsregio het grootst. Dat komt vooral doordat deze groter zijn. Als er brand ontstaat in zo’n accu, is het effect ook groter.

Dat betekent niet dat je vanaf nu je e-bike maar moet laten staan. “Bij normaal gebruik van een onbeschadigde fietsaccu is er maar een hele kleine kans dat er iets fout gaat”, benadrukt een woordvoerder van brancheorganisatie BOVAG. Maar vooral bij beschadiging worden accu’s gevaarlijker.

“Als een fietsaccu is gevallen, dan kan er door de beschadigingen kortsluiting ontstaan. Hierdoor zou de accu warm kunnen worden of in brand kunnen vliegen.” Daarom raadt de woordvoerder aan om bij schade contact op te nemen met de fietsenhandel waar je de fiets hebt gekocht. “Zodat er gekeken kan worden naar een veilige oplossing.”

Bel altijd de brandweer (ook als het vuur al uit is)

Als een accu ondanks alles in brand vliegt, dan is het belangrijk om de brandweer te bellen. Een accubrand is namelijk anders dan andere branden. “Het bijzondere aan een accubrand is dat een accu steeds opnieuw kan ontsteken”, legt een woordvoerder van Brandweer Nederland uit.

Het kan daardoor voorkomen dat een accu die uit lijkt, later alsnog opnieuw in brand vliegt. De brandweer plaatst deze vlamgevatte accu’s vaak in een emmer water, omdat dit de chemische reactie in de accu kan stoppen. De batterij moet daar dan wel heel lang in blijven en helemaal ondergedompeld zijn. Win dus altijd advies in.

Waarom een accu meerdere keren in brand kan vliegen

Als een accu in de brand vliegt, dan kan deze meerdere keren ontsteken. Dit wordt een thermal runaway genoemd. “Bij een thermal runaway slaat een lithium-ionbatterij ’thermisch op hol’. Dit is een (chemisch) proces in de batterij dat ervoor zorgt dat de batterijcel opwarmt. Hierdoor worden naburige cellen ook warm, waardoor deze ook in thermal runaway raken. Dit proces breidt zich op deze manier uit door het batterijpakket. Hierbij komen rook, vlam en en soms explosies vrij”, zegt Brandweer Nederland.

Zo ga je goed met je accu om:

• Bel bij beschadiging met een expert
• Haal een accu uit de oplader als deze vol is
• Gebruik de originele oplader en kabel
• Blijf erbij als de batterij oplaadt
• Laad de accu altijd op onder een rookmelder
• Laad de batterij niet op in een vluchtroute
• Bel bij accubrand altijd de brandweer, ook als de brand geblust lijkt